บทความที่คล้ายกัน
-
สมุนไพร คลายความร้อน สดชื่น ชื่นใจ
เภสัชกรรมไทย ·7 พ.ค. 2567
-
โรคมะเร็งกับกัญชาทางการแพทย์
เภสัชกรรมไทย ·24 พ.ค. 2566
-
การเลือกใช้ยาสมุนไพร
เภสัชกรรมไทย ·16 ต.ค. 2561
-
ฟ้าทะลายโจร” กับอาการไอ
เภสัชกรรมไทย ·8 มิ.ย. 2561
-
ใช้สมุนไพรอย่างไรให้ปลอดภัย
เภสัชกรรมไทย ·28 ธ.ค. 2560
“ตรีผลา”กับการลดไขมัน (2)
เมื่อบทความที่แล้วได้พูดถึงตำรับยา “ตรีผลา” ไว้คร่าวๆบ้างแล้วในส่วนของส่วนประกอบของตำรับยาตรีผลา สรรพคุณของตรีผลา เป็นต้น ครั้งนี้เราจะมาพูดถึง รูปแบบยาว่า รับประทานยาแบบไหนดีกว่ากันระหว่างสารสกัด(ต้ม)และผงยาอัดแคปซูลที่มีขายตามท้องตลาด กลไกการออกฤทธิ์ คุณประโยชน์และโทษของยา
อย่างที่เราทราบกันดีอยู่แล้วในบทความหลายๆบทความหรืองานวิจัยหลายๆงานวิจัย ได้ทำการทดลองเกี่ยวกับตำรับยาตรีผลา ซึ่งส่วนใหญ่หลายๆงานวิจัยได้ผลการทดลองออกมาในทิศทางเดียวกัน คือ ยาตรีผลาสามารถลดระดับไตรกลีเซอร์ไรด์(Triglyceride) ไขมันโคเลสเตอรอล(Cholesterol) และระดับไขมันแอลดีแอล(LDL-Cholesterol) ได้อย่างมีนัยสำคัญ ทั้งในสัตว์ทดลองและในทางคลินิก
กลไกการออกฤทธิ์ของตรีผลา จากผลการวิจัยทางห้องปฏิบัติการพบว่า การออกฤทธิ์ของยาตรีผลาคือยับยั้งเอนไซม์ของกลไกการสังเคราะห์ไขมัน กล่าวคือตรีผลาจะไปยับยั้งการทำงานของเอนไซม์HMG-CoA reductase เพื่อไม่ให้สังเคราะห์กรดไขมันได้ สมุนไพรอีกตัวนึงออกฤทธิ์คล้ายๆกับตรีผลาคือกระเทียม(มีโครงสร้างทางเคมีคล้ายๆกัน) ดังนั้นกลไกการทำงานของตรีผลาคือเข้าไปจับกับเอนไซม์ในกระบวนการสังเคราะห์ไขมัน ทำให้ร่างกายไม่สามารถผลิตไขมันได้ ยังมีการทดลองอีกหลายการทดลองทั้งการทดลองเชิงเดี่ยวและตำรับ โดยสรุปได้คร่าวๆดังนี้ ทั้ง สมอไทย สมอพิเภก มะขามป้อม และตรีผลา ในปริมาณที่เท่ากัน ตัวที่ลดระดับไขมันได้ดีสุดคือ มะขามป้อม > ตรีผลา > สมอพิเภก > สมอไทย หลายคนเห็นแล้วก็เกิดคำถามที่ว่า ถ้าผลการทดลองเป็นแบบนี้ก็กินมะขามป้อมอย่างเดียวก็ดีกว่าสิ? ถ้าดูการทดลองมันก็ถูกครับ เพียงแต่แพทย์แผนไทยสมัยก่อนนิยมให้ยารักษาเป็นตำรับยาหรือพิกัดมากกว่า เพราะว่าตำรับยาไทยนั้น มีการเสริมฤทธิ์ลดฤทธิ์ยาภายในตำรับ การเกิดโทษน้อยหรือไม่มี อีกทั้งตำรับยาไทยยังสามารถแก้ได้หลายอาการอีกด้วย
กล่าวถึงการจ่ายยาของแพทย์แผนไทยอีกนัยนึงที่ดูซับซ้อนกว่า คือ การจ่ายยาตามแพทย์แผนไทยจะดูตามสมุฏฐานธาตุแต่ละคนด้วย ยกตัวอย่างในการทดลองทางคลินิก ของตรีผลา มีผู้ร่วมวิจัยบางคนถ่ายเหลวหลังจากรับประทานยานานๆแต่บางคนกลับไม่เป็นอะไรเลย นั้นแสดงว่าธาตุแต่ละคนมีส่วนสำคัญในการจ่ายยาของแพทย์แผนไทยด้วย
ในการวิจัยทางคลินิกยังพบอีกว่าระหว่างผงยาตรีผลาแคปซูล 1000 มก. ให้ผลการลดระดับไขมัน ดีสุด ส่วนการเปรียบเทียบระหว่างผงยาอัดแคปซูลกับสารสกัด(ต้ม) ในปริมาณที่เท่ากันพบว่าสารสกัดจากการต้มให้ผลการลดระดับไขมันดีกว่าแบบผง
ถึงแม้ว่าตรีผลาจะเป็นสมุนไพรก็ตาม ก็ไม่ควรที่จะรับประทานติดต่อกันนานๆ เพราะอาจทำให้มีผลต่อธาตุสมุฏฐานในร่างกายได้ การรับประทานอาหารให้เป็นยาหรือเลี่ยงสาเหตุการเกิดโรค ถือว่าเป็นการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับทุกโรคทุกกลุ่มอาการ ท่องให้ขึ้นใจว่า “กินปลาเป็นหลัก กินผักเป็นยา”…สวัสดีครับ
บทความโดย นายคมจักร แก้วน้อย แพทย์แผนไทยประยุกต์ โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยสงขลานครินทร์